Kurban Bayramı Öncesi̇nde Hayati̇ Uyarı: Etleri̇ Hemen Dondurmayın

Kurban Bayramı öncesinde bilgilendirmede bulunan Kastamonu Veteriner Hekimler Odası Başkanı Hacı İbrahim Maşalacı, kurban etlerinin parçalar halinde temiz kaplara konularak, önce güneş görmeyen serin bir yerde 5-6 saat dondurulmadan bekletilmesi gerektiğini söyledi.

Kastamonu Veteriner Hekimler Odası Başkanlığı, yaklaşan Kurban Bayramı öncesinde uyarılarda bulundu. Kurbanlık seçimi, kurban kesimi ve kurban etinin muhafaza edilmesi konularında tavsiyelerde bulunan Maşalacı, etlerin hemen doldurulmaması gerektiğine dikkat çekti.

Hijyen tedbirlerine vurgu yapan Maşalacı, “Kurban Bayramında, kesilen hayvan sayıları net rakam olarak bilinememekle birlikte, yaklaşık olarak 1 milyon 300 bin büyükbaş ve 2 milyon 500 bin küçükbaş hayvanın nakli ve kesimi yapılmaktadır. Bu miktar, ülkemizde yıllık olarak kesilen hayvan miktarının yüzde 25-30’una tekabül etmektedir. Bu kadar sayıda hayvanın kısa sürede nakledilmesi ve kesilmesi, gerekli tedbirler alınmadığı ve gerekli alt yapı oluşturulmadığı takdirde, insan sağlığı, hayvan sağlığı ve çevre ile ilgili önemli sorunları da beraberinde getirmektedir. Bu konuda, kurban kesenlere de önemli görevler düşmektedir” dedi.

“İnsanlarda görülen hastalıkların yüzde 61’i hayvan kökenlidir”

İnsanlarda görülen hastalıkların yüzde 61’inin hayvan kökenli olduğuna dikkat çeken Maşalacı, “Bunun yanında, insan sağlığı açısından gıdaların ortaya koyduğu riskin de yüzde 90’ı hayvansal kökenli gıdalardan kaynaklanmaktadır. Bu nedenle, hayvan ve hayvansal ürünlerden gelebilecek bu tehlikelerin azaltılması veya ortadan kaldırılması açısından, kesilen hayvanın sağlıklı olması ve veteriner hekim muayenesi önemlidir. Veteriner hekim kontrolü dışında yetiştirilen, sevki yapılan, satışa sunulan ve kesilen hayvanlar, bulaşıcı ve salgın hayvan hastalıklarının yayılma riskini arttırmakta ve bu hayvanlardan elde edilen etler insan sağlığı açısından önemli riskler oluşturmaktadır. Kurbanlık hayvan satışlarının büyük kısmı, hayvan pazarları veya kurbanlık satış yerlerinde yapılmaktadır. Bu yerlerde yapılacak etkili veteriner hekim denetimleri, hayvan sağlığı ve halk sağlığı açısından riskleri önemli ölçüde bertaraf edecektir. Buralar belediyelerin kontrollünde bulunmaktadır. Ancak; Belediyelerde, bu ihtiyaca cevap verecek yeterli sayıda veteriner hekim istihdam edilmemektedir. Bu nedenle de istenilen düzeyde kontrol ve denetim yapılamamaktadır. Belediyeler bu asli görevlerini yerine getirebilmeleri için yeterli sayıda veteriner hekim istihdam etmelidir” diye konuştu.

Kesim alanında hijyen şartlarının sağlanması gerektiğini belirten Maşalacı, “Kesim yeri temiz olmalı ve akan su bulunmalıdır. Kesim yapan kişinin sağlıklı ve temiz olması gerekir. Elinde kesik veya yara varsa hijyenik eldiven kullanmalıdır. Bıçaklar sık sık temizlenmelidir. Hastalıklı doku ve organların kesimi sırasında kirlenen bıçaklar dezenfekte edilmelidir. Hayvan tutulup yatırılırken veya askıya alınırken işkence-eziyet edilmemelidir. Kesim mümkünse askıya alarak yapılmalıdır. İç organlar yüzme işini takiben en kısa sürede çıkarılmalıdır. Yutak boşaltılmalı, mide-bağırsak, safra ve idrar kesesi ve üreme organları çıkarılmalı, memeler karkastan uzaklaştırılmalıdır. Kesim sırasında kan, bağırsak içeriği gibi maddelerle alanın kirlenmesi engellenmelidir. Tüketilecek sakatatlar temiz bir şekilde çıkarılmalıdır. Kurban atıkları çöp varillerine ve gelişi güzel çevreye atılmamalı, kanalizasyon kanallarına dökülmemelidir. Çevre temizliği ve halk sağlığı açısından bu tür atıklar sokak hayvanlarının erişemeyeceği şekilde derin çukurlara gömülmelidir” ifadelerini kullandı.

“Kesilen kurban etini hemen dolaba atmayın, serin bir yerde 5-6 saat dinlendirin”

Kesilen kurban etinin hemen dolaba atılmaması gerektiğini söyleyen Maşalacı, “Et ve et ürünleri bakterilerin çoğalmaları için son derece uygun bir ortam niteliğindedir. Uygun şartlarda bir bakteri 12 saatte 16 milyara ulaşabilmektedir. Bu durum hafif bir bakteri yüküne sahip bir etin iyi muhafaza edilmediği takdirde bir gece sonra insan sağlığı açısından ne derece büyük bir tehlikeye dönüşebileceği konusunda fikir vermektedir. Kurban etleri, parçalar halinde temiz kaplara konulmalı ve önce güneş görmeyen serin bir yerde 5-6 saati geçmeyecek şekilde bekletilerek etin sıcaklığının düşmesi sağlandıktan sonra buzdolabına kaldırılmalıdır. Kurbanlık etler henüz kesim sıcaklığında iken buzdolabına poşet içinde veya hava alamayacak bir durumda büyük parçalar halinde üst üste konulursa, buzdolabı ısısı etin iç kısımlarını soğutmaya yetmez. Bu nedenle etin hava almayan kısımlarında çok kısa sürede bozulma ve kokuşma hatta yeşillenme görülür. Böyle kısımlar asla tüketilmemeli, atılmalıdır. Kurbanlık etin dayanma süresi, kesim kalitesi ve et parçasının büyüklüğüne göre değişmekle beraber normal buzdolabı şartlarında 5 veya 6 gündür. Bu süre kıymada genellikle 3 gündür. Eğer daha uzun süreli muhafaza düşünülüyorsa etler derin dondurucuda sıfırın altında 18 derecede muhafaza edilmelidir” şeklinde konuştu.

“Kurban derileri muhafaza edilmeli ve bağırsaklar toplanmalıdır”

Kurban derilerinin ve bağırsakların muhafaza edilmesini isteyen Maşalacı, “Ülke olarak önemli bir miktarda döviz ödeyerek deri ve bağırsak ithali yaptığımız halde, kurban derilerinin gerektiği şekilde muhafaza edilmemesi, bağırsakların toplanmaması nedeniyle bu tür yan ürünlerin tam anlamıyla değerlendirilememesi sonucu önemli ölçüde ekonomik kayıplar yaşanmaktadır. Bu nedenle, deri ve bağırsakların, toplama ekipleri gelene kadar tuzlanarak, düzgün bir şekilde muhafazaları sağlanmalıdır” dedi.