RİZE’DE DENİZ SUYUNA BAĞLI KOROZYONDAN ÖTÜRÜ KENTSEL DÖNÜŞÜM KAPSAMINDA YIKILAN BİNALAR (ARŞİV)
Rize’de deniz suyuna bağlı korozyondan ötürü yıkılmak üzere olan binaların yerine yapılan yeni binaların sakinleri çekilen kuranın adaletsiz olduğunu ifade ederek iptal edilmesi için mahkemeye başvurdu.
Rize merkeze bağlı Tophane Mahallesi’nde bulunan Deniz Sitesi, deniz suyundan kaynaklı korozyon nedeniyle oturulamaz raporu verilmesi üzerine 2021 yılı Şubat ayında yıkımı gerçekleşmişti. Yıkılan 117 haneli 4 blok ve eski Müftülük Sitesinin yerine 3 bloktan oluşan 108 haneli yeni binalar hak sahiplerine kura ile dağıtılmak üzere inşa edildi.
15 Şubat 2024’te çekilmesi planlanan kuralar 31 Mart 2024 Mahalli ve İdari Yönetimler seçimleri nedeniyle ertelenerek 2 Mayıs 2024’te gerçekleşti. Gerçekleşen kuraların üzerine evlerini gören hak sahipleri şoke oldu. Binada bulunan hanelerin metrekareleri ise yıkılan daireleri kadar olmayınca hak sahipleri kuranın iptal edilmesi için mahkemeye başvurdu.
Yeni yapılan binalarda kat eksikliği ve metrekare eksikliği nedeniyle hak sahiplerinin mağdur olduğunu dile getiren Avukat Şahin Kukoğlu, “Daire sahiplerinin kimilerinin 110-120 metrekare daire sahibi olurken, şimdi 71 metrekare içerisinde yaşamaya mahkum edildiler. 70-100 metrekare daireye sahip olan insanların da dairelerinde 147 metrekare büyüklüğünde olarak verdiler. Kura çekim sistemiyle insanları ev yapmak yerine tamamen mevcut olan evlerini yıkarak mağduriyet oluşturmuşlardır. İnşaat projesi ile sürekli oynamışlardır. Daha önceki eski projede belediyenin, konut ve ticari alanı olan kısmının dükkanların bir kattan ibaretti. Konut alanları 7 kat iken 6 kata düşülmesi ve dükkanların da bir kat daha yükselterek oradaki dükkan ve daire sahiplerinin çoğaltıldı. Hak sahiplerinin başka bir ekonomik değeri olmayan inşaat rezerv alanına taşıyarak insanları mağdur etmişlerdir. Yani aslında projeye baktığınızda eski projede dairenin 7 kat olduğu halde 6 kata düşmesiyle birlikte her insanın bulunduğu aynı yerde daire vermeleri hukuken imkansızdır. Bu açıkça görüldüğü halde yine keyfi bir kura sistemiyle bu işlemi gerçekleştirmişlerdir. Yapılan işlem hukuka aykırıdır” dedi.
“Net 2+1’i kümes”
Sadece kendi hakkı olan metrekareyi istediğinin altını çizen Saynur Demircan isimli hak sahibi ise yaptığı açıklamada, “95 metrekare evimi 70 metrekareye indirdiler. Hakkımı istiyorum ben kimsenin hakkını istemiyorum, ben o evi nelerle aldım çocuklarım her şeyi biliyor. Kalkmış hakkımı yiyorlar. Deniz tarafına bütün şeyleri bağışladılar nedir ki? Psikoloğa gideceğim randevu aldım. Ne hakları var benim psikolojimi bozmaya? Kaç gecedir ben uyku uyumuyorum. Bizi kümese mi layık gördüler. Bir yatak odası bile yok. Ne 2+1’i kümes. Ben daha iyi ev bekliyordum. Evi öyle sardılar ki kaç kere gittim oraya evi göremedim. 2 metre boyuna bez çekmişler çünkü itiraz ederiz diye. Bizi eve hiç sokmadılar. Ben hakkımı istiyorum. 95 metrekare ev istiyorum. Ben kimsenin hakkını da istemiyorum” ifadelerini kullandı.
“Bir kişi bile oturabileceğim büyüklükte değil”
Bir başka hak sahibi Meryem Durmuş ise 3+1 daireler için kuraya girdiğini, ilk torbadan çıkmayınca devamında 2+1 torbalarından kura çektirildiğini ve 3+1’den çektirilmediğini iddia ederek, “3+1 evi olan bir daire sakiniydim. Şu an evimin yarısı yok. 3+1’den kuraya girdim. Girdim ama ilk de çıkmadım ikinci de 3+1 daireler bitmeden ben neden 2+1 kurasına koyuldum. Benim evimin bana iade edilmesini haksızlığın giderilmesini istiyorum. Benim 107 metre net şu anda 70 metre net. Benim şuan evim 2+1 bile değil, 1+ 1 şu an. Hani normal bir yatak odası ailemle oturabileceğim veyahut bir kişi bile oturabileceğim değil. Alırsam kalamayacağımı yok. Zamanında bu daireleri aldık ufaklar, büyükler vardı. Büyük ve küçük çıkanlara parası ödedi, mağduriyetleri giderildi. Herkes oturdu parasını alan bir daire aldı. Artık araba aldı neyse şu gün de bana küçük çıkmışken bana niye bir haksızlık oldu? Dediler ki kuraya çektiniz ama evinizi çekemediniz. Bu benim dairemi başka bir komşuma vermişken 70 metre 80 metrekare dairesi var. Şu anda 120 metrekare de ama benim 107 metre 3+1 dairem vardı ama 70 metrekare net dairedeyim bunu durumun giderilmesi istiyorum” şeklinde konuştu.
“Adil bir şekilde herkes hakkını alsın”
Yalçın Arıkan isimli bir başka hak sahibi ise kuraların adaletsiz olduğunu savunarak, “Bizim 3+1, 125 metrekare dairemiz vardı. Fakat adil olmayan kura sisteminden dolayı bize şu an 71 metrekare çok küçük mutfağa dahi olmayan bir daire sundular. Burada adil olmayan bir kura sistemi 11 tane işte torba yapıldı. Çok adaletsiz bir sistem oldu. 2+1 dairesi olana 3+1, 140-150 metrekare daire verilirken bizim gibi 125-130 metrekare dairesi olana 70 metrekare daire verildi. Neredeyse dairelerimizin yarısı gasp edilmiş bir durumda. Biz bununla alakalı 4 yıllık süreç boyunca her yeri, belediyeyi her türlü yetkiliyi aradık ama hiçbir şekilde kendilerinden bilgi de alamadık. Biz bu süreci takip etmeye çalıştık ama hiçbir şekilde bilgi vermediler. Tamamen gizli yürütüldü. En son kura sisteminde ‘size şu daire verildi’ diye bize dairemizi gösterdiler. Fakat ortada gerçekten bir daire yok. İnanın kimse oralarda oturmaz. Tabi ki küçük dairesi olanlar küçük daireye geçecek, normal hakkı olan herkes hakkını alacak ama bizim kesinlikle hakkımız yenildi. Zaten proje baştan sona hatalı. 70 metrekare ve 150 metrekare arasında yapılmış olan daireler var. 70 metrekare 80 metrekare olana 130-140 metrekare daire düşerken bizim gibi 125-130 metrekare dairesi olana 70 metrekare daire geldi. Kimisi dışarıda kaldı, hiç olmadık dağın tepesinde daireler kendilerine sunuldu. Kesinlikle burada inanılmaz bir adaletsizlik var biz bu kuranın tekrarını istiyoruz. En azından adil bir şekilde herkes hakkını alsın. Hiç kimsenin mağdur olmasını istemiyoruz” dedi.