Fi̇l Hastalığı Yaşayanlara Önemli̇ Uyarılar

Eskişehir Fizyomer Terapia Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Tıp Merkezi’nden Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Nurhan Barutçu, halk arasında fil hastalığı olarak bilinen, tıp dilinde ise lenfödem olan hastalıkla ilgili önemli bilgiler verdi.

Fil hastalığının tanımıyla bilgilendirmesine başlayan Uzm. Dr. Nurhan Barutçu, hastalığı lenfatik sistemin bozulması olarak tanımladı. Santral sinir sistemi, kemik iliği, göz küresi, saç el ve ayak tırnakları hariç tüm organ ve dokularda lenf damarları bulunduğunu söyleyen Barutçu, lenfatik sistemin hücre ve dokulardan sıvı ve atık maddeleri topladığını, hücreleri temizleyerek vücudu hastalıklardan koruduğunu ve vücudun sıvı dengesinde görev aldığını ifade etti. Lenfatik sıvının lenfatik sistemin kapasitesini aşması durumunda veya lenfatiklerin taşıma kapasitesinin bozulması sonucunda lenfödem tablosu oluşacağını belirten Barutçu, lenfödem hastalığından dünyada 140-250 milyon kişinin etkilendiği tahmin edildiğini dile getirirken, “En sık lenfödem nedeni Filariazistir. Gelişmiş ülkelerde ise en sık neden meme kanserli hastalarda ameliyat sonrası görülen lenfödemdir. Memede, gövdede, kolda, elde, yüzde, ayakta veya bacakta izlenebilir” açıklamasında bulundu.

Lenfödemin belirtileri nelerdir

Kolda sıkışma, dolgunluk hissi, ağrı, karıncalanma, şişlik ve kızarıklık, kol, el ve el bileğinde hareket zorluğu, saat, yüzük ya da bileziğin sıkması, deride gerginlik hissi gibi durumların hastalığın belirtilerini oluşturduğunu aktaran Barutçu, “Lenfödem hastalığında vücutta kol veya bacaklarda sıvı birikimi sonucu şişmeler meydana gelir. Tedaviye geç başlanması, yetersiz veya yanlış tedavi uygulanması sonucu hastaların kol ve bacak şişmeleri giderek artar. Bu nedenle tedaviye erken dönemde başlanılması oldukça önemlidir. Herhangi bir enfeksiyon işareti varsa (ateş, üşüme, ciltte kızarıklık ya da ısı artışı), herhangi bir kaşınma, kızarıklık, mantar enfeksiyonu veya ciltte herhangi bir anormal değişiklik gözlemlerseniz, şişliklerde artış olursa, ağrı hissediyorsanız doktora başvurulmalıdır” dedi.

Lenfödem tedavisi

Hastalığın tedavisine de değinen Barutçu, şunları söyledi:

“Tedavide hasta eğitimi, cilt bakımı, kendi kendine masaj, eğitimli kişilerce yapılan elle lenf drenajı masajı, bası giysisi veya bandajlama, basınç pompaları ve egzersizler uygulanır. Kişinin durumuna göre Fizik Tedavi hekimi tarafından belirlenerek bu tedavilerin biri veya birkaçı uygulanabilir. Lenfödem tedavisi için dünyaca kabul görmüş altın standart tedavi kompleks dekonjestif tedavidir. Kompleks Dekonjestif Tedavi; Manuel Lenf Drenajı , Kompresyon tedavisi, egzersizler, Cilt ve tırnak bakımını içerir.”

Lenfödemli hastanın dikkat etmesi gerekenler

Fil hastalığı bulunan kişiler için bazı önerilerde bulunan Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Nurhan Barutçu hastaları dikkatli olmaya davet etti. Barutçu, ihmal edilmemesi gerekilenleri şu sözlerle özetledi:

“Cilt yaralanmalarından kaçınılmalı, sivrisineklerin bulunduğu ortamdan uzak durmalı, şiş kolundan iğne yapılmasına izin vermemeli, sigara içmemeli, etkilenmiş koldan tansiyon ölçtürmemeli, sıcak banyo ve duştan sakınmalı, güneş yanıklarından korunmalı, çok dar kıyafetlerden kaçınmalıdır. Bası giysisi gün boyu giyilmeli, 6 ayda bir kontrolü için doktora başvurmalıdır. Uygun aktivite ve egzersizler doktora danışılmalıdır. Yüzme, kişisel manuel lenfatik drenaj, yoga, su egzersizleri lenfödem için yararlı aktivitelerdir. Obezite şişliğe olumsuz etki edebilir. İdeal kilo korunmalıdır. Az yağlı, az tuzlu, bol lifli diyet lenfödem hastaları için önerilmektedir.”