VAN YYÜ JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRETİM ÜYESİ DOÇ. DR. MUSTAFA TOKER, DEPREM BÖLGESİNDE YÜKSEK DEĞERLİ ARTÇI ŞOKLARIN GÖRÜLECEĞİNİ BELİRTEREK, “BU ARTÇI ŞOKLAR HER NE KADAR ORTA BÜYÜKLÜKTE OLSA DA ORADA ÇOK YORGUN VE ÇOK HASARLI BİNALARA ZARAR VEREBİLİR” DEDİ.
Van YYÜ Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Toker, deprem bölgesinde yüksek değerli artçı şokların görüleceğini belirterek, “Bu artçı şoklar her ne kadar orta büyüklükte olsa da orada çok yorgun ve çok hasarlı binalara zarar verebilir” dedi.
Kahramanmaraş merkezli gerçekleşen 7.7 ile 7.6 büyüklüklerindeki 6 Şubat 2023 tarihli iki büyük deprem, toplam 11 ili etkileyerek büyük hasar ve can kayıplarına neden oldu. Türkiye’nin Harita Genel Müdürlüğünden alınan yaklaşık 13 yılık uydu verilerinden yararlanarak kıta hareketlerinin milimetrik düzeyde hız analizini yapan Doç. Dr. Mustafa Toker, Dr. Petr Dokukin, Dr. M. Ali Güvenaltın, Dr. Vladimir Kaftan ve Dr. T. Serkan Irmak, tarafından bu çalışmadan 3 çeşit jeodezik harita oluşturuldu. Yapılan bu çalışma ise Rus Bilimler Akademisi önderliğinde ön baskı olarak yayımlandı.
“Gerilim transferiyle İç Anadolu levhasında stres yeniden şekillendirildi”
İHA muhabirine konuşan Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Toker, Kahramanmaraş merkezli deprem sonrasında gerilimin Ölüdeniz fayına doğru gittiğini belirtti. Doğu Anadolu fay hattı boyunca Elazığ Pütürge ve Bingöl Karlıova taraflarında çok ciddi bir gerilim yoğunlaşması olduğunu ifade eden Doç. Dr. Toker, “Kuzeydoğu Anadolu fayına doğru uzandığımızda Erzincan Kemaliye taraflarında bir gerilim odaklanması var. Şimdi bütün bunlar yaklaşık son 8 aydır İç Anadolu levhasında olan irili ufaklı depremleri açıklıyor. Biliyorsunuz Kayseri’de, Niğde’de, Konya ve Sivas’ta irili ufaklı birçok artı şoklar oldu. Kahramanmaraş depremi, çok büyük bir depremdi ve bir gerilim transferi gerçekleşti. Bu gerilim transferiyle İç Anadolu levhasında stres yeniden şekillendirildi” diye konuştu.
“Bu bölgelerde depremler olabilir”
İç Anadolu’da büyüklüğü 4 ila 5 arasında değişen depremlerin olmaya devam edeceğini dile getiren Toker, “Aynı zamanda Kahramanmaraş merkezli ikinci depremi üreten fayın doğu ve batı kısımları olan Doğanşehir, Göksun tarafları ile Malatya fayına doğru ve aynı zamanda Osmaniye’ye doğru olan bölgelerde 4 buçuğun üzerinde artçı şoklar bekliyoruz. Bu artçı şoklar belirli bir ana şoku tetikler mi bunu henüz bilmiyoruz. Fakat Göksun’da çok ciddi hareketlenmeler var. Göksun’dan Osmaniye’ye doğru giden hat boyunca çok ciddi yüksek artçı şoklar görülmektedir. Bu yüzden bu bölgelerde depremler olabilir. Çünkü Göksun bölgesinde sıkışma gerilimleri var. Aynı şekilde Doğanşehir Malatya fayı üzerinde de var. Dolayısıyla İç Anadolu’da ve aynı zamanda Kuzeydoğu Anadolu fayının Erzincan tarafı ve Doğu Anadolu fayının Elazığ ve Kahramanmaraş taraflarında 4 buçuk ve 5’in üzerinde yüksek değerli artış şokları görmeye devam edeceğiz. Bu artçı şoklar, her ne kadar orta büyüklükte olsa da orada çok yorgun ve çok hasarlı binalara zarar verebilir ve onları yıkabilir. Dolayısıyla vatandaşlarımızın çok dikkatli ve tedbirli olmaları gerekiyor” şeklinde konuştu.