Plastik atıklar küresel sorun

DÜZCE(İHA) – Düzce Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü tarafından düzenlenen “5 Haziran Dünya Çevre Günü” etkinliği, çevrim içi olarak gerçekleştirildi.

Programa; Düzce Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nedim Sözbir, Düzce Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Resul Kara, Çevre Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Fatih Taşpınar, Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Anatoli Dimoglo, Doç. Dr. Zehra Bozkurt ve Doç. Dr. Fatih Aktaş katılım sağladı.

Prof. Dr. Fatih Taşpınar’ın yönetiminde gerçekleştirilen programın ilk konuşmacısı Prof. Dr. Anatoli Dimoglo, Dünya Çevre Günü’nün neden ve nasıl ilan edildiğini belirterek sözlerine başladı. Dünya Çevre Günü’nün önemli bir farkındalık oluşturduğunu ifade eden Dimoglo, küresel iklim ve çeşitliliği hakkında yolunda gitmeyen şeylerin olduğunu ve plastik atıkların küresel sorunların başında geldiğini dile getirdi. Plastiğin karada ve denizde yüzlerce hatta binlerce yıl doğada kaldığını da sözlerine ekleyen Dimoglo, bu konu insanların birçok çalışma yapabileceğini belirtti.

Çevre kirliliğinin ana etkeni sanayi ve kentleşme

Doç. Dr. Fatih Aktaş “Biyoremidasyon ile Çevre Kirliliği Kontrolü ve Yenileme” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Çevre kirliliğinin son yüzyılda karşılaşılan bir olay olduğunu, insanoğlunun yaptığı hatalardan kaynaklandığını söyleyen Aktaş, bunun en önemli sebeplerinin sanayiyle birlikte kentleşme olduğunu ifade etti. Dünya Savaşlarının, nükleer bombaların ve 1950’den sonra nüfusun artışıyla da kimyasalların kullanılmasının toprak kirliliğine neden olduğunu dillendiren Aktaş; plastik atıklara da değinerek, bu plastiklerin hidrokarbon türevi olduğundan çözülmediğinin ve geri dönüşümlere atılması gerektiğinin altını çizdi.

“Çevre kirliliği bütündür”

Doç. Dr. Zehra Bozkurt, “Hava Kirliliği ve İklim Değişikliği” başlıklı sunumuna, “Çevre kirliliği bütündür, birbirinden ayrıştıramayız” diyerek başladı. Hava kirliliği kaynaklarının evsel ısıtma, sanayi, trafikteki egzoz dumanları olduğunu belirten Bozkurt, olumsuz sonuçlarının sera etkisi ve küresel ısınma ile kendini gösterdiğine işaret ederek asit yağmurları gibi daha birçok sonucun ortaya çıktığını ve sağlığa olumsuz etkilerini dile getirdi.

Plastik kirlilik

Prof. Dr. Fatih Taşpınar ise, “İklim Değişikliği ve Çevre” konulu sunumunda, BM Çevre Programı’nın 1972’de aldığı kararla 5 Haziran’ın Dünya Çevre Günü olarak kutlandığını, bu yıl “Plastik Kirliliğine Çözüm” temasının öne çıktığını ifade etti. Bu yıl 50’ncisi düzenlenecek etkinlik öncesi UNEP’in, plastik kirliliğine çözüm amacıyla bir rapor yayımladığını belirten Taşpınar, küresel çapta plastik kirliliğinin önlenmesi için çözümler önerilen raporda, söz konusu kirliliğin azaltılmasının ekonomik faydalarına dikkat çekildiğini dile getirdi. Raporda, 2040’a kadar plastik kirliliğini yüzde 80 azaltabilmek için önce gereksiz plastik üretiminin azaltılmasının önemine işaret edildiğini, bu dahilde 3 aşamalı plan önerildiğini sözlerine ekledi.

İlk aşamada, plastiğin tekrar kullanılmasının tavsiye edildiği raporda, tekrar doldurulabilir şişeler ve depozito uygulamalarının hayata geçirilmesiyle 2040’a kadar kirliliğin yüzde 30 azaltılmasının hedeflendiğini söyleyen Fatih Taşpınar, plastik atıkların geri dönüştürülmesi esasına dayanan ikinci aşamada, geri dönüşümün karlı ve uygulanabilir hale gelmesi durumunda, geri dönüştürülebilir plastik oranının yüzde 21’den yüzde 50’ye çıkartılabileceğini vurguladı.

Son aşamada ise plastik ambalaj gibi ürünlerin yerine kağıt ya da geri dönüştürülebilir materyaller kullanılarak plastik kirliliğinde yüzde 17’lik bir ilave düşüş sağlanabileceğine dikkat çekti.

3,5 trilyon dolar tasarruf edilmesine imkan tanınacak böyle bir değişimin ise 2040’a kadar, çoğu az gelişmiş ülkelerde olmak üzere, 700 bin istihdam artışına yol açabileceğini belirten Taşpınar, UNEP raporunun, plastikleri ekosistemden ve vücuttan uzak tutacak bir yaklaşım benimseyerek bu riskleri önemli ölçüde azaltmaya yönelik bir yol haritası ortaya koyduğu değerlendirmesinde bulundu.

Son olarak plastik atıklarla mücadele konusuna değinen Taşpınar, bu konuda ülkeler bazında çalışmaların devam ettiğini, yerelde ise Düzce Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü’nde yüksek lisans çalışmaları olduğunu kaydetti.

Program sonunda Prof. Dr. Resul Kara; tüm katılımcılara ve Düzce Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nedim Sözbir’e teşekkür ederek, bu etkinlik vesilesiyle temiz çevre konusunda toplumsal bilincin artması temennisinde bulundu. Rektör Prof. Dr. Nedim Sözbir ise, Düzce Üniversitesi’nin düzenlediği bu etkinliğin anlamlı olduğunu ifade ederek emek verenlere teşekkür etti.