Hastalıkların tanısında ‘yapay zeka’ dönemi

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı ve Sinir Bilimleri Anabilim Dalı tarafından kullanılan ’yapay zeka’ teknolojisi ile nöroloji hastalıkların tanısı daha kolay hale geldi. Hastaların özel odalarda kaydedilen sesleri, yürüme görüntüleri ve emar (MR) görüntüsü, yapay zekaya aktarılarak nörolojik veya fiziksel sağlık sorunları tespit edilebiliyor.

Yapay zeka, dijital teknoloji ve makine öğrenimi kavramları her geçen gün daha önemli bir hal aldı. OMÜ Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Başkanı, Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Murat Terzi, yapay zeka deyince artık dijital teknoloji ile paralel olarak sağlıkta, tarımda, ekonomide, her yerde görmenin mümkün olduğunu söyledi. OMÜ bünyesinde hastalıklarını tanısında yapay zeka teknolojisi kullandıklarını belirten Prof. Dr. Terzi, “Nörobilimde özellikle nörolojik hastalıklarda MS gibi, Parkinson gibi, Alzheimer gibi, beyin damar hastalıkları gibi pek çok hastalıkta da makine öğrenimi ve yapay zekada öne çıktığını görüyoruz. Şu anda bir hastanın emar, tomografi gibi görüntülemelerinde hangi hastalık olabileceğine yönelik incelemelerimiz devam ediyor. Hastaların yürümesi, ses analizleri hangi nörolojik sistem etkilemiş sorununu anlamaya çalışıyoruz. Bunu etiketleme dediğimiz yöntem ile beraber makineye öğreterek en iyi şekilde bilgiyi aktararak en doğru sonucu almaya çalışıyoruz” dedi.

“Hastaneye gelmeden testleri yapıp bize gönderiyorlar”

Bazı uygulamalara da dijitalleşme çalışmalarının olduğunu belirten Terzi, “Özellikle hastaların hastanede geçirdikleri zamanı daha efektif kullanmaları ve hastaların bütün var olan bilgilerini daha iyi analiz etmek için nörolojik hastalarda kullanmış olduğumuz bazı ölçekleri dijital platforma indirgiyoruz ve onlar hastaneye gelmeden bu testleri yapıp bizlere göndermesini sağlıyoruz. Verilerin en iyi şekilde kayıt edilmesi de önemli bir detaydır. Bu nedenle veri tabanları da geliştiriyoruz. Örneğin MS hastaları için, Parkinson hastaları için, ALS hastaları için kullanabilecek ilgili doktorun kayıt yapabileceği ve bu kayıtları en iyi şekilde analiz edebileceği veri tabanlarına ihtiyaç vardır. Biz de bu amaçla beraber hem ileri teknolojiyi kullanarak hem yapay zeka temelli olarak hastalıkların tanısı ve bunların tedavi süreci ile ilgili en iyi bireysel tedaviyi hastaya sunabilmek adına makine öğrenimini ve yapay zekayı kullanıyoruz. Çok yakın sürede almış olduğumuz ödül ve başarı belgeleri vardır. Ama gelecekte biz bunları daha çok artırarak hem de ürüne dönüştürerek hastaların ve bu hastalıkla ilgili sağlık çalışanlarına hizmete sunacağımız ürünlerle beraber sağlıkta bir adım daha ileri gitmeyi amaçlıyoruz. OMÜ’de yapmış olduğumuz çalışmalar gelecek aylarda, yıllarda çok daha iyi sonuçlara geleceğini düşünüyoruz” diye konuştu.

Hastalar özel odalarda kayıt altına alınıyor

Yapay zeka sisteminin işleyişi hakkında bilgi veren Prof. Dr. Terzi, “Hastaların seslerini kaydediyoruz. Aynı zamanda hastaların yürüme ve görüntü bulgularını da kaydediyoruz. Önden, arkadan, yandan çekilen yürüme odalarımız var. Bu odalarda hastalarımızı otomatik olarak kaydediyoruz. Bu kayıtlarla beraber ALS hastasının farklı, Parkinson hastasının farklı, felç geçirmiş bir hastanın farklı yürüme özellikleri oluyor. Aynı zamanda bu hastanın ses tonu, ses içeriği ve konuşmalarında da bazı farklılıklar oluyor. Biz makineye hastanın emarını, sesini ve yürümesini diğer laboratuvar bilgilerini aktararak hastada en iyi tedaviye inmeye çalışıyoruz. Tabii, görüntüleme ve seste hastanın kendi gönderdiği kayıtlarını da alarak değerlendirebiliyoruz. Kendi laboratuvarımızda yapmış olduğumuz ses kayıtları bize çok daha fazla bilgi veriyor” şeklinde konuştu.